top of page
b2.png

Μάθημα μετασχηματιστικής νοοτροπίας

Ενότητα 4.

Οικοδόμηση και ανακαίνιση κτιρίων με αποδοτικό τρόπο ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

Συγγραφείς:

Μαρία Μπουρουλιάνοβα

​

Ίδρυμα:

Δήμος Μπουργκάς

bar.png

Οι στόχοι της εκπαιδευτικής ενότητας περιλαμβάνουν:

  1. την κατανόηση της έννοιας της οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  2. Την κατανόηση της σημασίας της οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  3. Την εξοικείωση με τους τρόπους οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  4. Την επίδειξη του τρόπου μεμονωμένης συνεισφοράς στην οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  5. Την παρουσίαση παραδειγμάτων και καλών πρακτικών οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων, σε επίπεδο πόλης

Η εκπαιδευτική ενότητα στοχεύει:

  • Να εξηγήσει τις βασικές αρχές της οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  • Να παρέχει μια βάση για την οικοδόμηση και ανακαίνιση κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

  • Να δώσει πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα υλικού με σκοπό την αξιοποίηση των δεξιοτήτων και των γνώσεων που έχουν αναπτυχθεί στον τομέα της οικοδόμησης και ανακαίνισης κτιρίων με αποδοτικό τρόπο, ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων

Γλωσσάρι

Τι είναι:

​

  • «Κύμα νακαινίσεων» (renovation wave) - Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε το 2020 τη στρατηγική της για το κύμα ανακαινίσεων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Η Επιτροπή στοχεύει τουλάχιστον στο διπλασιασμό των ποσοστών ανακαίνισης τα επόμενα δέκα χρόνια και να διασφαλίσει ότι οι ανακαινίσεις θα οδηγήσουν σε υψηλότερη απόδοση ενέργειας και πόρων. Αυτό θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν και χρησιμοποιούν τα κτίρια, θα μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη, θα προωθήσει την ψηφιοποίηση και θα βελτιώσει την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών. Μέχρι το 2030, 35 εκατομμύρια κτίρια θα μπορούσαν να ανακαινιστούν και να δημιουργηθούν έως και 160.000 επιπλέον πράσινες θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα.

​

  • «Κτίριο θετικής ενέργειας» (positive energy building)- ένα κτίριο που παράγει περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνει, χάρη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που βρίσκονται πάνω στο ίδιο το κτίριο (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κάλυψη των αναγκών τους σε θέρμανση και ψύξη και συμβολή στη σταθερότητα του ενεργειακού δικτύου) με βιώσιμες, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

​

  • «Βιώσιμη Πράσινη Γειτονιά» (sustainable green neighborhood) - είναι μια γειτονιά που επιτρέπει την άνθηση φιλικών προς το περιβάλλον, βιώσιμων προτύπων και συμπεριφορών (π.χ. μαλακή κινητικότητα και μηδενικές εκπομπές ρύπων, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βιοκλιματική αρχιτεκτονική κ.α. Το  Federal Department of Town and Country Planning της Μαλαισίας την ορίζει ως «μια γειτονιά που έχει σχεδιαστεί αποσκοπώντας στην ενσωμάτωση, με προτεραιότητα την προστασία και χρήση των φυσικών πόρων, εφαρμογή πράσινης τεχνολογίας, πράσινων πρακτικών και ανακύκλωσης, με στόχο τη διατήρηση του περιβάλλοντος, τη βελτίωση δημόσια υγεία, την ασφάλεια και τη γενική ευημερία των κατοίκων της πόλης»

​

  • «Living Labs» - είναι μια προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι πολίτες, οι κάτοικοι και οι χρήστες θεωρούνται βασικοί παράγοντες στη διαδικασία καινοτομίας. Τέτοιες προσεγγίσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την καινοτομία που στοχεύει στη δημιουργία και τη διατήρηση πράσινων γειτονιών (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών κατοικιών και των μη οικιστικών κτιρίων, όπως νοσοκομεία, σχολεία, δημόσια κτίρια, εμπορικά κτίρια κ.λπ.) με πρόσθετες αστικές λειτουργίες (π.χ. κοινόχρηστες εγκαταστάσεις φόρτισης ηλεκτρονικών οχημάτων).

​

​Πηγή: https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/research_and_innovation/green_deal/gdc_stakeholder_engagement_topic_04-1_buildings.pdf ,
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/support/faq/14273

Using Mesh Bag

Εκπαιδευτικό

Υλικό

burges.jpg

Μελέτη περίπτωσης 1:

Δήμος Μπουργκάς, Βουλγαρία

Δήμος Μπουργκάς

Η πόλη του Μπουργκάς είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Βουλγαρίας και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στη βουλγαρική ακτή της Μαύρης Θάλασσας.

Το Μπουργκάς είναι ο σημαντικότερος οικονομικός, υλικοτεχνικός και τουριστικός δήμος στη νοτιοανατολική Βουλγαρία. Η πόλη έχει ευνοϊκή γεωστρατηγική θέση και φυσική βιοποικιλότητα. Βρίσκεται σε έναν μεγάλο κόλπο και σημαντικό μέρος της επικράτειάς του καλύπτεται από τρεις υγροτόπους που περιλαμβάνουν το οικολογικό δίκτυο NATURA 2000.

«Η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα απαιτεί έξυπνες υποδομές».

Πριν από δεκαπέντε χρόνια, η βουλγαρική πόλη Μπουργκάς ήταν εξαιρετικά ενεργειακά αναποτελεσματική, οδηγώντας σε πολύ υψηλό ενεργειακό κόστος για τις τοπικές αρχές και τους πολίτες, καθώς και σε κακές συνθήκες διαβίωσης και περιβαλλοντική ανισότητα.

Σήμερα το Μπουργκάς είναι μια έξυπνη, ενεργειακά αποδοτική πόλη που εφαρμόζει τις πιο σύγχρονες ενεργειακές προσεγγίσεις και μέτρα, επιδεικνύοντας έτσι τη δύναμη των τοπικών αρχών να οδηγούν σε βιώσιμες αλλαγές.

Αναβάθμιση δημόσιων και οικιστικών κτιρίων για ένα πιο πράσινο μέλλον

Ένα από τα πρώτα και μεγαλύτερα καθήκοντα που ανέλαβε ο δήμος ήταν η μετασκευή όλων των δημόσιων και ενός εντυπωσιακού αριθμού  κτιρίων κατοικιών στην πόλη: Μέχρι το τέλος του 2019, όλα τα δημόσια κτίρια στο Μπουργκάς καθώς και περισσότερα από 250 ιδιόκτητα είχαν ανακαινιστεί με την υποστήριξη των κονδυλίων της ΕΕ, του προϋπολογισμού του δήμου και του Εθνικού Προγράμματος Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων Πολυκατοικίας της Βουλγαρίας, το οποίο λειτουργεί εδώ και πέντε χρόνια. Αυτό το εθνικό πρόγραμμα έδωσε τη δυνατότητα σε πολλούς από τους κατοίκους χαμηλότερου εισοδήματος του Μπουργκάς να συμμετάσχουν στο έργο, απολαμβάνοντας τα μέγιστα οφέλη.

Τα μετασκευασμένα κτίρια είναι πλέον πολύ πιο ενεργειακά αποδοτικά, γεγονός που μείωσε τις εκπομπές, καθώς και τους λογαριασμούς ενέργειας των κατοίκων έως και 30% . Επιπλέον, έχουν εγκατασταθεί έξυπνοι μετρητές ενέργειας σε ιδιωτικά και δημόσια κτίρια για την παρακολούθηση της χρήσης ενέργειας και την εξεύρεση πιθανών περαιτέρω μειώσεων. Σε μια περιοχή της Βουλγαρίας όπου η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, αυτό αποτελεί σημαντική βελτίωση για τους πολίτες και συμβάλλει στον στόχο του δήμου να εφαρμόσει μέτρα βιωσιμότητας χωρίς αποκλεισμούς. Επιπλέον, ένα Σύστημα Αειφόρου Διαχείρισης Ενέργειας σχεδιάζεται να ενσωματωθεί στα πρόσφατα ανακαινισμένα κτίρια, για τη συλλογή δεδομένων με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.

Εκτός από το απόθεμα κατοικιών, ο δήμος ανακαινίζει επίσης όλα τα δημοτικά του κτίρια, συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών, πολιτιστικών και αθλητικών κτιρίων, για να βελτιώσει την ενεργειακή τους απόδοση. Τα παιδιά, οι νέοι και οι δάσκαλοι επωφελήθηκαν από τον εκσυγχρονισμό του 98% των νηπιαγωγείων και των σχολείων και οι τοπικές επιχειρήσεις επωφελήθηκαν από επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες με τη σειρά τους βοήθησαν στην περεταίρω βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

Πολιτιστικό Κέντρο Μπουργκάς
ΠΡΙΝ

Πολιτιστικό Κέντρο Μπουργκάς
ΜΕΤΑ

Το Expo Centre Flora, Μπουργκάς διαθέτει ηλιακά πάνελ ενέργειας καθώς και πράσινους τοίχους και πράσινη στέγη. Το κτίριο θα αποτελέσει μοντέλο για μελλοντική κατασκευή.

Η συμμετοχή των πολιτών ως βασική στρατηγική δράσης του δήμου

Μια ιδιαίτερα αξιοσημείωτη πτυχή της ενεργειακής μετάβασης στο Μπουργκάς είναι η προσπάθεια της πόλης να προχωρήσει με δημοκρατικό τρόπο. Ο δήμος εκτιμά τη συμβολή των πολιτών που επηρεάζονται από τα μέτρα που εφαρμόζονται και οργανώνει τακτικά συζητήσεις σε ομάδες ενδιαφέροντος, σχετικά με τυχόν προγραμματισμένες αποφάσεις. Εκτός από τους κατοίκους, οι συμμετέχοντες περιλαμβάνουν επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, ΜΚΟ και κρατικούς, περιφερειακούς και τοπικούς δημοσίους φορείς, σε μια προσπάθεια να φέρουν σε επαφή όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Μέχρι στιγμής, έχουν οργανωθεί συζητήσεις με ομάδες ενδιαφέροντος σχετικά με τη βιώσιμη διαχείριση ενέργειας, τη μετασκευή κτιρίων, την κινητικότητα, τα έξυπνα ηλεκτρονικά συστήματα στους δρόμους και το φωτισμό των δρόμων.

Ο Δήμος Μπουργκάς εφαρμόζει έξυπνες λύσεις σε όλα σχεδόν τα δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία.

Επί του παρόντος, ο Δήμος υλοποιεί το έργο «Αύξηση της ενεργειακής απόδοσης οικιστικών και δημόσιων κτιρίων για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της πόλης του Μπουργκάς». Το έργο αναπτύσσει μια ιδέα για την ανάπτυξη χαμηλών εκπομπών άνθρακα της πόλης του Μπουργκάς και περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα και δραστηριότητες που θα εφαρμοστούν σε κατοικίες και δημόσια κτίρια, καθώς και άνετο φωτισμό.

Η ανάπτυξη της ιδέας θα επιτρέψει στον Δήμο του Μπουργκάς να έχει ένα σαφές σχέδιο δράσης, για την εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης και ανάκτησης πηγών ενέργειας.  

Πρόσθετο υλικό & πηγές πληροφοριών

Αξίζει να δείτε:

 

 

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/BG/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020DC0662&from=EN  

 

 

Βιβλιογραφία:

Energy and the Green Deal – A clean energy transition - https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/energy-and-green-deal_en ;  

 

Renovation wave - Renovating the EU building stock will improve energy efficiency while driving the clean energy transition - https://energy.ec.europa.eu/topics/energy-efficiency/energy-efficient-buildings/renovation-wave_en ;  

 

EU policies on energy efficiency finance and energy efficiency dimension of the EU Recovery -https://www.sustainableplaces.eu/wp-content/uploads/2020/11/6_Sustainable-Placces-2020_EGD-call-intro.pdf ; 


EIO – Eco Innovation Observatory brief #4 – Resource efficient construction: A systemic approach to sustainable construction - https://ec.europa.eu/environment/archives/ecoinnovation2012/1st_forum/pdf/eio_construction_brief4.pdf

Teacher and Blackboard
bottom of page